Urząd Gminy Izabelin - Gmina Izabelin

Częste błędy w segregacji odpadów

Każdy mieszkaniec gminy Izabelin ma obowiązek segregowania śmieci z podziałem na frakcje, takie  jak metale, tworzywa sztuczne i odpady opakowaniowe wielomateriałowe, papier, szkło, bioodpady kuchenne i ogrodowe oraz odpady zmieszane. Niemniej segregowanie, to czynność, której musimy się nauczyć, a zdobywanie wiedzy nie zawsze przychodzi łatwo i wiąże się z popełnianiem błędów.

Segregacja minimalizuje ilość składowanych odpadów, gdyż umożliwia wyselekcjonowanie z nich surowców wtórnych i skierowanie ich do zakładów zajmujących się odzyskiem oraz recyklingiem. Kampanie informacyjno-edukacyjne na temat zasad segregowania odpadów, zachęcają do podjęcia tego wysiłku, obiecując, że przy odrobinie wysiłku staniemy się w tym mistrzami. W broszurach, na ulotkach i na stronach internetowych łatwo można znaleźć zestawienia, opisujące, które odpady powinny trafiać do pojemnika oraz worka w danym kolorze. Wskazuje się również wyjątki od tych reguł oraz czynności, które należy wykonać, segregując odpady. Wszystko wydaje się tak łatwe i intuicyjne, a jedyna ewentualna trudność to zapamiętanie wytycznych. Jednak potem z najszczerszymi chęciami stajemy z odpadem w dłoni nad pojemnikiem i nierzadko popełniamy błędy.

Zgubna siła złych skojarzeń

Czasem dzieje się tak, nawet pomimo faktu trzymania w drugiej dłoni ulotki z zasadami segregacji. Dlaczego? Ponieważ często brakuje nam systematycznej edukacji na temat selektywnej zbiórki. Wynika to nie tylko z faktu, iż same ulotki i informacje na stronach internetowych to niekiedy za mało, ale i ludzie zbyt rzadko podejmują wysiłek, by dowiedzieć się więcej. Wtedy nierzadko kierujemy się jedynie własną logiką, a wówczas… kartony po płynnej żywności (np. po mleku, po sokach) wrzucamy do pojemnika na papier. To jeden z poważniejszych błędów, gdyż tego typu opakowania, nazywane tetra pakami, w istocie są opakowaniami wielomateriałowymi, składającymi się z papieru, ale i z folii polipropylenowej oraz folii aluminiowej. Dlatego ten odpad należy wrzucić do żółtego pojemnika lub worka na metale, tworzywa sztuczne i opakowania wielomateriałowe. Nazwa odpadu może być myląca w kontekście segregacji również w przypadku „papierków” po cukierkach, batonach czy innych słodyczach. Opakowania te w ogromnej większości są wykonane z folii, więc nie wolno wyrzucać ich do niebieskiego pojemnika, lecz powinny trafić do żółtego. Z kolei do odpadów zmieszanych należy skierować zużyty papier ścierny. Zresztą do tego samego pojemnika wrzucamy paragony i faktury drukowane na papierze przebitkowym, a także papier pokryty tłuszczem, folią oraz fotograficzny.

Jeśli chodzi o odpady szklane, to mamy tu do czynienia z najłatwiejszą do segregowania frakcją odpadów, a mimo to do szkła trafiają: ceramika, doniczki, porcelana, żarówki, kryształy, reflektory, szyby okienne oraz lustra. Dzieje się tak, ponieważ wszystkie te odpady wydają się nam „szklane”. A wystarczy zapamiętać jedną zasadę: do zielonych pojemników możemy wrzucać jedynie tzw. szkło opakowaniowe, czyli szklane butelki po napojach i żywności, szklane słoiki i szklane opakowania po kosmetykach bez łatwych do zdjęcia plastikowych lub metalowych elementów. I nic innego. Reszta odpadów, które w naszym mniemaniu są szkłem, trafia albo do zmieszanych (np. ceramika, lusterka, doniczki), albo do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (szyby okienne, żarówki, reflektory). Dlaczego tak jest? Przede wszystkim dlatego, że szklane butelki, słoiki i opakowania po kosmetykach mają równą temperaturę topnienia i łatwiej je jednocześnie przetworzyć w hucie. Inne potencjalnie szklane odpady mogłyby zakłócić proces recyklingu, a więc po prostu nie stopić się lub zanieczyścić surowiec. Co ważne odpadów szklanych nie wyrzucamy do pojemników wraz z torbami, w których szkło przynieśliśmy, ponieważ foliówki stają się zanieczyszczeniem szklanej frakcji.

Kolejny częsty błąd w segregacji, wynikający z tego, że „wiemy i niczego nie musimy sprawdzać”, to kwalifikowanie do bioodpadów lakierowanych elementów drewnianych, mięsa, kości, serów, kanapek, a zwłaszcza odchodów zwierzęcych. Tego typu resztki uniemożliwiają wyprodukowanie bezpiecznego pod względem sanitarnym kompostu.

Sporo wątpliwości

Niestety, choć brzmi to paradoksalnie, to jednak nie tylko my bywamy winnymi błędów, które popełniamy podczas segregowania odpadów. Mimo iż zasady segregacji są szeroko rozpowszechniane i teoretycznie jasne, to jednak na co dzień napotykamy na wiele odpadów, na temat których milczą broszury i strony internetowe, albo przekaz z nimi związany jest niejednoznaczny, pomimo, że w całym kraju funkcjonuje Wspólny System Segregacji Odpadów. Przykładem mogą być skorupki po jajkach. Na terenie jednych gmin zaleca się wrzucać je do brązowego pojemnika na bioodpady i tak jest w gminie Izabelin, natomiast w niektórych (choćby w Szczecinie czy Bydgoszczy) nakazuje się pozbywać się skorupek wraz ze zmieszanymi, ponieważ postrzega się je jako odpady odzwierzęce, tak jak np. mięso.

Z kolei mówi się o tym, że torebki po herbacie ekspresowej wyrzucamy do bioodpadów, tymczasem tylko część z nich jest z papieru, a np. opakowania w kształcie piramidki wykonuje się z polipropylenu albo z papieru powleczonego cieniutką warstwą plastiku. Takie torebeczki trudno jednoznacznie rozróżnić i zakwalifikować jako odpad przeznaczony do bioodpadów bądź zmieszanych. A opakowania takich herbat rzadko zawierają informację o tym, z czego wytworzono torebki.

A co zrobić odpadami o płynnym charakterze? Jeśli nie chcemy popełnić błędu, to pamiętajmy, że napoje, czy zupy odcedzone z elementów stałych można wylać do kanalizacji, a owoce i warzywa z płynnej żywności wkładamy do pojemnika na bioodpady (albo do kompostownika), a mięso i kości do tego na odpady zmieszane.

Inny szczególny problem stanowią odpady w postaci olejów i tłuszczów posmażalniczych. Zabronione jest bowiem ich wylewanie do toalety lub zlewu (powodują tłuszczowe zatory w kanalizacji), nie można też opróżniać naczyń z nimi do pojemników na odpady zmieszane lub do kompostownika (oleje spowodują gnicie jego zawartości). Rzadko otrzymujemy informację, jak postąpić z zużytymi olejami, a właściwe ich zagospodarowanie wymaga nieco wysiłku, ponieważ olej należy przelać do szczelnych pojemników i dostarczyć do PSZOK-u.

Kolejny rodzaj problemowego odpadu, o którego dalszym przeznaczeniu rzadko możemy dowiedzieć się więcej, stanowią styropianowe oraz aluminiowe opakowania po surowym mięsie lub po jedzeniu na wynos. Wyrzucić je do pojemnika na odpady zmieszane, czy do tego na tworzywa sztuczne i metale? Jeżeli przemyjemy te odpady wodą, to można do tego drugiego. Jeśli nie, to powinny trafić do zmieszanych.

Niestety, istnieje wiele odpadowych pytań, na które musimy szukać odpowiedzi. Ale jeśli mamy tego świadomość i zastanawiamy się nad tym, jak ich uniknąć, to znak, że staramy się segregować najlepiej jak potrafimy i że będziemy w tym coraz lepsi.