Menu główne
Menu
Reklama
Treść
Skazani na SMOG cz. 3
Niewiele osób, poza prawdziwymi pasjonatami, śledzi zmieniającą się legislację w obszarze ochrony powietrza. Zakładam, że tylko niewielka grupa mieszkańców jest świadoma wymagań, jakie nakłada na nas Uchwała Sejmiku Województwa Mazowieckiego nr. 162/17 z dnia 24 października 2017r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa mazowieckiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Uchwała ta reguluje nie tylko dozwolone paliwa, których wykorzystanie może być przedmiotem kontroli, ale także co ważniejsze, określa wymagania dot. urządzeń służących ogrzewaniu. Warto zapamiętać jedną z kluczowych dat tej uchwały, a mianowicie dzień 1 stycznia 2023r. - z tym dniem zakazane będzie korzystanie z pieców pozaklasowych tzw. kopciuchów, które nadal są w naszej gminie dość popularne … niestety.
By oszacować wielkość problemu z jakim będziemy wspólnie musieli się zmierzyć do 1 stycznia 2023r., na przełomie 2019 i 2020 roku dokonano inwentaryzacji wszystkich źródeł ogrzewania wykorzystywanych na terenie gminy Izabelin. Myślę, że warto się podzielić z wynikami tej inwentaryzacji, by świadomość wielkości wyzwania jak i świadomość obecnej jakości powietrza, którym codziennie oddychamy była coraz większa.
Na koniec 2019r. na terenie gminy Izabelin mieliśmy 562 piece na paliwo stałe przy czym sytuacja w poszczególnych sołectwach wyglądała nieco inaczej.
Przedstawione wykresy ilustrują dwie rzeczy, na które warto zwrócić uwagę:
- dwa sołectwa Truskaw i Sieraków mają największy udział procentowy pieców na paliwa stałe, w odniesieniu do wszystkich nieruchomości. Co trzeci piec w Truskawiu i co drugi piec w Sierakowie jest odpowiedzialny za zanieczyszczenie powietrza,
- mała ilość pieców klasy 3, 4 czy 5 sugeruje, że nowo budowane domy rzadko inwestują w ogrzewanie na paliwo stałe. Niepokojący jest wysoki udział pieców pozaklasowych, wynoszący w całej gminie średnio 80% wśród wszystkich pieców na paliwo stałe. To pokazuje skalę problemu z jakim musimy się zmierzyć by uczynić zadość wymogom uchwały do 1 stycznia 2023r.
Zanieczyszczenia powietrza cząstkami stałymi powstające w piecach na paliwo stałe mają charakter okręgu o promieniu od 50 nawet do 150m, w zależności od wysokości komina. Przy dużym zagęszczeniu pieców może się zdarzyć, że zanieczyszczenia pochodzące z kilku pieców nakładają się na siebie dając w efekcie SMOG, wielokrotnie przekraczający normy dopuszczane prawem. Tylko gęsta sieć czujników na bieżąco mierzących poziom zanieczyszczeń jest w stanie pokazać jakość wdychanego przez nas powietrza. Dużą naiwnością byłoby sądzić, że dwa gminne czujniki zainstalowane w Laskach oraz w Hornówku dają obraz zanieczyszczeń dla obszaru całej gminy. W 2019r. z budżetu sołeckiego powstała dość gęsta sieć czujników obejmująca obszar wsi Hornówek. W wielu miejscach normy były przekroczone ponad 20 razy. Poniżej typowy obraz zmierzonych zanieczyszczeń w jednej z najgorszych lokalizacji Hornówka, pochodzący od kilku pieców. Tego samego dnia pomiar dokonany wewnątrz budynku wykazał poziom PM2,5 powyżej 300 (!!!).
Wykres generowanych zanieczyszczeń wyraźnie wskazuje rytm dobowy palenia w piecu - godziny wieczorne i późno w nocy.
Poziom PM10 na wykresie wynosi 1200 przy normie na poziomie 50 (!!!).
Poziom PM2,5 na wykresie wynosi ponad 300 przy normie 25 (!!!).
Zobaczmy teraz, czy na terenie gminy Izabelin są miejsca wolne od SMOG’u. Dla oszacowania wpływu pieców na jakość powietrza w każdym sołectwie przyjęto 75m jako promień okręgu zanieczyszczeń pochodzących od pojedynczego pieca. Oszacowano również obszar zabudowy każdego sołectwa oraz przyjęto równomierny rozkład pieców.
Praktycznie w każdym sołectwie wielkość obszaru zanieczyszczeń jest porównywalna z wielkością obszaru zabudowanego. To może oznaczać, przy równomiernym rozłożeniu pieców, brak miejsc wolnych od SMOGu (!!!).
W rzeczywistości piece nie są rozłożone równomiernie, to z kolei oznacza, że mamy zarówno strefy wolne od SMOG jak i strefy o bardzo wysokim stężeniu zanieczyszczeń powietrza.
Warto dodać, że w analizie tej nie uwzględniono kominków w ilości 971, które również wydatnie przyczyniają się do zanieczyszczeń powietrza (!!!).
Wymiana pieców na paliwa stałe, prowadzona od 2018r. ma wymiar nie tylko ilościowy, ale także swój wymiar finansowy. Ze względu na fakt, że ponad 80% wszystkich pieców do wymiany to piece pozaklasowe tzw. kopciuchy, które musimy zlikwidować do 1 stycznia 2023r., nie jest możliwe etapowanie nakładów w okresie kilku lat. Na wymianę tych pieców mamy 2 lata tak by spełnić wymogi uchwały.
Dane pokazane za rok 2018 i 2019 są danymi z rzeczywistego wykonania budżetu = wielkości udzielonych dotacji mieszkańcom do wymiany pieców. Dane za rok 2020 są faktycznym wykonaniem na dzień 24-08-2020r.
Przy utrzymaniu dotacji w obecnym kształcie (dla przypomnienia dotacja wynosi max 8tys zł, nie więcej niż 90% do wymiany na kocioł gazowy) budżet niezbędny do wymiany wszystkich pieców na paliwa stałe w latach 2021/ 2022 powinien wynieść ok. 4,5 mln zł. W dobie spadających dochodów i wzrastających obciążeń budżetowych związanych chociażby z pandemią utrzymanie dotacji na dotychczasowym poziomie może być prawdziwym wyzwaniem.
Podsumowując wnioski z przeprowadzonej inwentaryzacji:
- obowiązek wymiany pieców do dnia 1 stycznia 2023r. to fakt;
- przyszłość dotacji, jej wielkość i zasady, w obliczu spadających przychodów i wzrastających obciążeń budżetu samorządu, to nadal niewiadoma;
- z upływem czasu należy się spodziewać wzrostu kosztów wymiany pieca ze względu na nadal dużą liczbę pieców do wymiany w coraz krótszym, pozostałym do 1 stycznia 2023r., czasie;
- warto dokonać wymiany tak szybko jak to jest możliwe, przy znanych i przewidywalnych warunkach finansowych.
Zdaję sobie sprawę, że mamy zwyczaj twierdzić „jakoś to będzie”, „damy radę” etc., ale z chwilą uchwalenia Programu Ochrony Powietrza nakładającego na gminy w Polsce obowiązkowe kontrole nieruchomości z piecami na paliwa stałe, filozofia „jakoś to będzie” może się nie sprawdzić.
Ku pamięci: jeśli zużywasz do celów ogrzewania więcej niż 7m³ drewna opałowego lub więcej niż 1,5 tony węgla opałowego rocznie – wymiana pieca na kocioł gazowy może być dla Ciebie opłacalna (więcej informacji https://www.gmina.izabelin.pl/353,wymiana-pieca?tresc=5341).