Urząd Gminy Izabelin - Gmina Izabelin

Zrównoważony rozwój sołectw w Gminie Izabelin

Zrównoważony rozwój jest doktryną ekonomii, zakładającą jakość życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny, w przeciwieństwie do koncepcji „żelaznej reguły ekonomii” Malthusa. Ideę zrównoważonego rozwoju streszcza pierwsze zdanie raportu WCED z 1987 r. – „Nasza wspólna przyszłość”: „Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”, dzięki zintegrowanym działaniom w zakresie rozwoju społecznego, gospodarczego i ochrony środowiska.

Raport ów dostrzega, że cywilizacja osiągnęła poziom dobrobytu możliwy do utrzymania pod warunkiem odpowiedniego gospodarowania. Model takiej gospodarki zakłada odpowiednio i świadomie ukształtowane relacje pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością o środowisko (nie tylko przyrodnicze, ale także sztuczne – wytworzone przez człowieka) oraz jakością życia (w tym zdrowiem człowieka). Doktryna zrównoważonego rozwoju dąży do sprawiedliwości społecznej poprzez m.in. ekonomiczną i środowiskową efektywność przedsięwzięć zapewnioną m.in. przez ścisły rachunek kosztów produkcji, rozciągający się również w bardzo złożony sposób na zasoby zewnętrzne (iiSBE). Szerokie zastosowanie w ekonomii zrównoważonego rozwoju ma teoria dobra publicznego. 

Pojęcie zrównoważonego rozwoju pochodzi pierwotnie z leśnictwa, a stworzone zostało przez Hansa Carla von Carlowitza. Oznaczało ono pierwotnie sposób gospodarowania lasem polegający na tym, że wycina się tylko tyle drzew, ile może w to miejsce urosnąć, tak by las nigdy nie został zlikwidowany, by mógł się zawsze odbudować. 

Dla prawidłowego zrozumienia, czym jest zrównoważony rozwój, kluczowe są dwa pojęcia: koncepcja podstawowych potrzeb oraz idea ograniczonych możliwości, a zwłaszcza wytrzymałości światowego systemu ekologicznego. Definicje tych pojęć brzmią następująco: 

„Zrównoważony rozwój to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecne, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. Opiera się na dwóch podstawowych pojęciach: 

• pojęciu „potrzeb”, w szczególności podstawowych potrzeb najbiedniejszych na świecie, którym należy nadać najwyższy priorytet;
• pojęciu ograniczeń, narzuconych zdolności środowiska do zaspokojenia potrzeb obecnych i przyszłych przez stan techniki i organizacji społecznej.”

Zgodnie z tą opinią, w celu zapewnienia dalszej egzystencji życia na Ziemi i możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb wszystkich ludzi i przyszłych generacji, należy zadbać o zrównoważony rozwój wszelkich dziedzin życia i ludzkiej działalności. 

Przy opisywaniu pojęcia zrównoważonego rozwoju często sięga się także do definicji zawartej w normach i dokumentach Narodów Zjednoczonych, która brzmi następująco: 

„Zrównoważony rozwój Ziemi to rozwój, który zaspokaja podstawowe potrzeby wszystkich ludzi oraz zachowuje, chroni i przywraca zdrowie i integralność ekosystemu Ziemi, bez zagrożenia możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń i bez przekraczania długookresowych granic pojemności ekosystemu Ziemi.”

Używając języka ekonomii można powiedzieć, że zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju społeczeństwo powinno żyć, uwzględniając rachunek ciągniony kosztów swoich decyzji. 

Zrównoważony rozwój oznacza, że wzrost gospodarczy prowadzi do zwiększania spójności społecznej (w tym m.in. zmniejszania rozwarstwienia społecznego, wyrównywania szans, przeciwdziałania marginalizacji i dyskryminacji) oraz podnoszenia jakości środowiska naturalnego, m.in. poprzez ograniczanie szkodliwego wpływu produkcji i konsumpcji na stan środowiska i ochronę zasobów przyrodniczych. 

Zrównoważony rozwój stanowi ważny element systemu prawa międzynarodowego. Do najważniejszych dokumentów prawnomiędzynarodowych, ujmujących problematykę zrównoważonego rozwoju, należą: 

• Agenda 21,
• Konwencja o Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska.

W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju zyskała rangę konstytucyjną – została zapisana w art. 5 Konstytucji RP, który stanowi: „Rzeczpospolita Polska (…) strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasada zrównoważonego rozwoju”, a definicja zrównoważonego rozwoju znalazła się w ustawie Prawo ochrony środowiska: 

„[jest to] taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń”

W języku potocznym pojęcie „zrównoważony rozwój”  zyskuje w zależności od kontekstu nieco inne znaczenia: często używane jest jako synonim zachowań „proekologicznych”, zaś w środowiskach biznesowych jest utożsamiane z sukcesem i innowacyjnością. 
Gmina Izabelin stosuje powyższe zasady w zakresie planowania przestrzennego i realizacji inwestycji niezbędnych dla rozwoju każdej z miejscowości. Każda miejscowość naszej gminy ma bowiem inny charakter i pełni określony katalog funkcji niezbędny do funkcjonowania gminy jako całości. 

Mościska stanowią przede wszystkim obszar przemysłowy, tracą funkcje rolnicze i realizują lokalnie funkcje handlowe. Laski przekształcają się na pełnienie funkcji rezydencjalnej, sportowo-edukacyjnej i leczniczej. Wykształca się centrum miejscowości z usługami i handlem oraz zaspokajane są potrzeby edukacji przedszkolnej (docelowo z oddziałem żłobkowym). Izabelin B to z kolei miejscowość typowo rezydencjalna o charakterze wiejsko-leśnym. Hornówek stał się podmiejskim osiedlem domów jednorodzinnych, które realizuje funkcje oświatowe w gminie i współdzieli centrum z sąsiednim Izabelinem C, powoli zrastając się z nim w jeden organizm. Izabelin C zmienił swój przedwojenny letniskowy charakter na rezydencjalny, stając się zarazem centrum administracyjno-kulturalnym gminy Izabelin. Truskaw w ciągu ostatnich 25 lat przekształcił się z charakteru wsi rolniczej w osiedle podmiejskie realizujące funkcje środowiskowe (oczyszczalnia ścieków) i rekreacyjne (zbiornik Mokre Łąki) w gminie Izabelin. Sieraków po wielu latach problemów związanych z decyzją o jego włączeniu do KPN cieszy się już częściowo własnym planem zagospodarowania przestrzennego i możliwością realizowania funkcji zagrodowej. Obecnie spółka Mokre Łąki rozpoczęła realizację projektu przyłączenia Sierakowa do wodociągu i kanalizacji w ramach projektu dofinansowanego przez NFOŚiGW, co powinno wyrównywać szanse rozwojowe Sierakowa i wpłynąć na wzrost wartości nieruchomości, nawet w przypadku odsprzedaży KPN.

Stosownie do funkcji i potrzeb infrastruktura rozwijana jest w miarę możliwości równomiernie w poszczególnych miejscowościach. Zbliżając się do terminu rozpoczęcia prac nad aktualizacją strategii rozwoju naszej gminy w najbliższych wydaniach newslettera gminnego będziemy przybliżać czytelnikom informacje o najważniejszych osiągnieciach i inwestycjach realizowanych w poszczególnych miejscowościach, jakie zostały osiągnięte lub zrealizowane od momentu powstania naszej gminy w 1995 r.  

Cykl rozpoczynamy od wsi Laski, której nazwa pochodzi od leszczyny („laska”)  powstałej na części powierzchni po wyciętych lichych laskach na początku XVIII wieku, gdy obejmowała 10 chałup i dwór Daszewskich. Lista zrealizowanych inwestycji w infrastrukturę i rozwój tej miejscowości jest bardzo długa. Za najważniejsze uznajemy:

• Od 1 września 2018 r. Laski zostały wraz z całą gminą włączone po ponad 2 latach starań do 1 strefy biletowej ZTM.
• Gruntownie (wraz z podbudową i chodnikami) przebudowane zostały ulice: Wieczorka (2013), Brzozowa (na odcinku od Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi do Południowej – 2016 r.), główny dojazd i dojście do Zakładu (2016), Podleśna (2006), Południowa (2006), Partyzantów (2013) - płyty betonowe zostały zastąpione nawierzchnią destruktową. 
• Powstała ul. ks. Wolffa z nawierzchnią destruktową oraz parking (2017). 
• Wybudowany został łącznik drogowy  Klaudyńska – Łąkowa (2017/2018)
• Powstała nawierzchnia asfaltowa na ul. Szymanowskiego – dojazd do cmentarza (2008). 
• W październiku 2018 r. przy ul. Poznańskiej powstały zatoczki parkingowe na 14 samochodów, w tym dla osób niepełnosprawnych, na dojeździe do których położona zostanie nakładka asfaltowa (w listopadzie)
• Przebudowana została przez Powiat (z dużym udziałem finansowym i merytorycznym Gminy) ul. 3 Maja wraz z chodnikami, rondem i odwodnieniem (2014). 
• W 2018 roku przebudowany został odcinek drogi 3 maja od ronda do Szymanowskiego – powstała ścieżka rowerowa po obu stronach jezdni i chodnik po stronie południowej drogi.
• W ul. Brzozowej, na odcinku od Wieczorka do Południowej, powstała kanalizacja deszczowa (2015-2016).
• W 2010 r. gruntownie rozbudowane zostało Przedszkole, a w 2017 r. dobudowana została sala wielofunkcyjna ( odbywa się w niej głosowanie w wyborach, a na co dzień są prowadzone zajęcia dla dzieci oraz zajęcia fitness w ramach funduszy sołeckich). W przedszkolu w ubiegłym roku zrealizowany został duży – 0,5 mln zł - projekt z dofinansowaniem UE (obejmujący bieżące funkcjonowanie nowych oddziałów przedszkola, doposażenie w zabawki i pomoce dydaktyczne, zajęcia dodatkowe, m.in. dla dzieci z orzeczeniami o niepełnosprawności, budowę nawierzchni bezpiecznej na placu zabaw oraz szkolenia dla nauczycieli). Docelowo – od września 2019 roku – w przedszkolu powstanie oddział żłobkowy na co najmniej 15 miejsc.
• Na boisku klubu „RYŚ” wymieniono nawierzchnię i zamontowano system nawodnienia (2006). Po wielu latach starań uzyskaliśmy w październiku 2018 r. zgodę ministra środowiska na zamianę terenów pod boiskiem z KPN, tak że od 2019 roku cały obiekt będzie własnością naszej gminy. 
• W 2010 r. powstał kompleks boisk ORLIK wraz z przebudowanym zapleczem sanitarno-szatniowym (z dofinansowaniem z budżetu Państwa i Województwa), na którym każdego roku działają animatorzy (również w konkursach uzyskujemy corocznie dofinansowanie z budżetu Państwa) – obecnie są to cenieni przez rodziców i dzieci: Krzysztof Koc i Kamil Brzozowski. Na boiskach tych odbywają się również treningi dla grupy biegowej.
• OSP Laski jest świetnie wyposażoną jednostką (porównywalną z wyposażeniem PSP): zakupiliśmy ciężki wóz pożarniczy SCANIA (z dofinansowaniem z województwa – 2008 r.), lekki wóz pożarniczy Ford (z dofinansowaniem WFOŚiGW i NFOŚiGW – 2016 r.), skarosowany został Star (2006 r.), nabyty podnośnik koszowy Mercedes (2015). Zakupiliśmy także - z dofinansowaniem państwowym - sprzęt ratownictwa medycznego i drogowego (2018).
• Miejscowość została zwodociągowana od podstaw, m.in. ze środków UE (wraz z budową ujęcia wody) oraz niemal w całości skanalizowana (z udziałem m.in. środków UE, WFOŚiGW),  (poza kilkoma ulicami, które są ujęte w obecnie realizowanych przez GPWiK projektach z udziałem środków UE).
• Wybudowane zostało oświetlenie w ulicach: Daszewskiego (LED - 2018), Piaskowej (2008), Brzozowej – 2017 r. (LED od Wieczorka do Partyzantów), Cichowszczyźnie (2014), Akacjowej (2017).
• Dokonano renowacji ogrodzenia zabytkowego Cmentarza Wojennego Wojska Polskiego z II wojny światowej (2009 r.). Odtworzono konstrukcję muru, wykonano jego izolację przeciwwilgociową i wszelkie niezbędne prace wykończeniowe. Pozyskano na to dofinansowanie od Wojewody i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
• W widłach ulic: Wieczorka i Sezamkowej teren został odwodniony, a następnie utworzono tam plac zabaw (2008) i siłownię zewnętrzną (2017-2018).

Jestem przekonany, że warto przypomnieć z jak wielką luką infrastrukturalną nasza gmina zaczynała swoje istnienie w 1995 r. Tylko na tle zrealizowanych już inwestycji widać jak dużo zostało wykonane. Z pewnością lista potrzeb mieszkańców Lasek - i innych miejscowości - jakie nadal czekają na swoją kolej do realizacji jest długa, ale systematycznie będą one przez naszą gminę - zgodnie z przyjętą Strategią zrównoważonego rozwoju naszej gminy na lata 2016-2030 - zaspakajane. 

Ryszard Haczek, Zastępca Wójta Gminy Izabelin 
 

drukuj (Zrównoważony rozwój sołectw w Gminie Izabelin)