Urząd Gminy Izabelin - Gmina Izabelin

I Ty możesz zostać prosumentem cz.3

Odpowiedź jest jak najbardziej twierdząca. Zostałem poproszony, aby podzielić się doświadczeniami z czytelnikami, bowiem już od trzech lat nie płacę wysokich rachunków, a jedynie dwa razy do roku przelewam na rzecz PGE Obrót S.A. 52 zł 86 gr opłat stałych. Tak funkcjonuje zasada „opustów” w umowie pomiędzy prosumentem a dostawcą energii.

Opusty polegają na tym, że sprzedawca energii (w Izabelinie jest nim PGE Obrót S.A.) pomniejszy nasz przyszły rachunek za energię i usługi dystrybucyjne o nadwyżkę energii wprowadzoną do sieci energetycznej przez naszą mikroinstalację. Nie jest to niestety rozliczenie 1:1, bowiem dostawca potrąci „opustową prowizję”, a ponadto w całości zatrzyma ewentualne nadwyżki nierozliczone po 12 miesiącach. Dlatego zawsze najkorzystniej jest zużyć wyprodukowaną energię słoneczną bezpośrednio, bez magazynowania jej w sieci. Wielkość instalacji powinna być zatem dobrze dobrana do ilości zużywanej energii – o czym wspomnę później.

Ustawowy współczynnik opustu wynosi 1:0,8 w przypadku instalacji o mocy do 10 kW, a w przypadku mikroinstalacji o mocy od 10 kW do 50 kW przysługuje opust 1:0,7. W ubiegłym roku w ustawie o OZE pojawił się dodatkowo opust w stosunku 1:0,6, z którego mogą korzystać spółdzielnie energetyczne. Od połowy ubiegłego roku przedsiębiorcy będący właścicielami mikroinstalacji mogą także zostać prosumentami i uzyskać opusty podobnie jak osoby fizyczne.

Zatem po kolei:

Ile energii pobiera nasze gospodarstwo domowe?
Aby się tego dowiedzieć zadzwoniłem na infolinię PGE i poprosiłem konsultanta o dane za trzy lata. Mój dom w latach poprzedzających decyzję o budowie instalacji pobierał średnio 6 tysięcy kWh rocznie. Jestem zdania, że zużycie energii należy ustalić na podstawie faktów, a nie ankiet instalatorów pytających np. o ilość sprzętu AGD w naszym domu czy liczbę domowników. Styl życia mieszkańców (np. dzieci, telepraca, nawyki), też mają duży wpływ na realny wynik.

Ile kosztuje nas energia elektryczna?
Rachunek za energię elektryczną zawiera koszty stałe (miesięczne) i zmienne (rozliczane wg stanu licznika). Koszty stałe to: opłata sieciowa stała, opłata przejściowa i abonament – łącznie 8,81 zł brutto za miesiąc.

Koszty zmienne to: energia całodobowa, opłata jakościowa, opłata sieciowa zmienna i opłata OZE – łącznie 0,58 zł za 1 kWh. Mówimy o taryfie G11 w PGE w 2020 r.

Koszty stałe wynoszą 105,72 zł rocznie i nie mamy na nie większego wpływu. Uruchomienie mikroinstalacji fotowoltaicznej może natomiast skutecznie zmniejszyć koszty zmienne z kilku tysięcy złotych rocznie  – nawet do zera. Warunkiem wyzerowania tej pozycji jest wprowadzenie do sieci o ok. 20% (30% dla mocy instalacji przekraczającej 10kW) więcej energii niż pobieramy z sieci, zgodnie ze wspomnianą regułą opustów.

Po szczęśliwym oddaniu do użytku nowej instalacji oraz dopełnieniu formalności, monterzy z PGE Dystrybucja  przyjadą wymienić stary licznik energii na licznik dwukierunkowy, tzn. taki który osobno zarejestruje pobór energii jak i wprowadzanie nadwyżek energii do sieci. (I tu mała dygresja - nie warto długo testować mikroinstalacji przed montażem licznika dwukierunkowego. Niektóre liczniki są bowiem tak zaprogramowane, aby zawsze naliczać opłaty w górę niezależnie od kierunku płynięcia prądu. Takie testy mogłyby trochę nas kosztować).

Wartości wskazań z nowego dwukierunkowego licznika energii będą wyszczególniane na rachunku w pozycjach miesięcznych. Najwygodniej jest ustalić tryb rozliczeń z PGE półroczny, wtedy jedna faktura obejmie miesiące od stycznia do czerwca, a druga – od lipca do grudnia włącznie.

Ustawa o OZE daje nam czas 12 miesięcy na rozliczenie wprowadzonych nadwyżek. Na półrocznej fakturze od PGE pojawi się tabela z comiesięcznym zestawieniem wprowadzonych nadwyżek wraz z wielkościami pozostającymi do rozliczenia. Niestety, PGE nie zbilansuje nowych poborów z tymi najstarszymi naszymi nadwyżkami sprzed roku, lecz ze wszystkimi (począwszy od najnowszych do najstarszych), bowiem każdy miesiąc potraktowany będzie jako niezależny „zbiornik” bilansowany proporcjonalnie z pozostałymi.

Zilustrujmy to przykładem: Jeśli zimą, kiedy „solary” generalnie nie pracują, chcemy pobrać dodatkowo 10kWh energii z zapasów „zmagazynowanych” u dostawcy, to po pierwsze - dostawca zatrzyma wspomniane 20% (lub 30% w zależności od mocy instalacji) a po drugie - bilansowanie będzie realizowane ze wszystkimi miesięcznymi nadwyżkami wprowadzonymi przez ostatnie 12 miesięcy. Reszta najstarszych nadwyżek przepadnie.

Podobnie jest z tzw. rozliczaniem międzyfazowym. W teorii, konsumpcja własna energii w przypadku mikroinstalacji trójfazowej powinna bilansować się jeszcze przed naliczeniem opustów. Praktyka jest taka, że jeżeli czajnik 1.5 kW podłączony jest do fazy nr 1 w instalacji trójfazowej a energia słoneczna generowana po 1kW na każdej fazie (razem 3kW – tj. więcej niż czajnik), to w rozliczeniu różnica 0.5 kW z fazy nr 1 przejdzie arytmetycznie przez magazyn operatora sieci energetycznej ze stratą 20% (lub 30%). Fachowcy mówią na to że bilansowanie jest arytmetyczne a nie wektorowe, a my konsumenci za bardzo nic nie możemy poradzić, poza możliwie równomiernym rozłożeniem odbiorników energii pomiędzy fazami.