Urząd Gminy Izabelin - Gmina Izabelin

Zwalczanie gatunków inwazyjnych (rdestowców) na terenie Gminy Izabelin

Rdestowiec ostrokończysty Reynoutria japonka, rdestowiec sachaliński Reynoutria sachalinensis oraz rdestowiec czeski Reynoutria xbohemica, to wysoce inwazyjne gatunki obcego pochodzenia, stanowiące duże zagrożenie dla bioróżnorodności naturalnych ekosystemów. Z roku na rok gatunki te zwiększają zajmowaną powierzchnię, wpływając negatywnie na skład i bogactwo gatunkowe zbiorowisk roślinnych poprzez zmniejszenie populacji gatunków rodzimych lub całkowitą ich eliminację.

Rdestowce są wieloletnimi roślinami polikarpicznymi, wykazującymi duże zdolności wegetatywnego rozmnażania. Głównym źródłem inwazji są przede wszystkim szybko rosnące kłącza, które rozrastają się na odległość nawet 20 m od rośliny macierzystej, oraz pędy o dużej zdolności regeneracji i równie szybkim tempem wzrostu (nawet do 15 cm/dobę). Nowa roślina może rozwinąć się z fragmentu kłącza o długości 1 cm, o wadze nie przekraczającej 0,7 g, jak też z niewielkiego odcinka pędu, zawierającego pojedynczy węzeł, umieszczonego w glebie lub w wodzie. Średnio na pojedynczym pędzie rdestowce mogą produkować nawet do 350 tys. kwiatów, przy czym owoce, jeśli zawiążą się, zwykle dojrzewają we wrześniu-październiku, a opadając w październiku-listopadzie mogą rozsiewać się na odległość do 16 m.

Rdestowce rozprzestrzeniają się przede wszystkim przez rozrost i fragmentację kłączy. Silne i rozgałęzione pędy podziemne, magazynując materiały zapasowe, umożliwiają roślinie przetrwanie niesprzyjających wegetacji okresów oraz zapewniają skuteczną kolonizację nowych miejsc. Roślina kolonizuje szczególnie siedliska nadrzeczne, ruderalne, ale coraz częściej pojawia się na terenach rolniczych oraz obszarach chronionych.

W eliminacji rdestowców stosowane są różne metody, których skuteczność i efektywność wymaga sprawdzenia. Jest to przedmiotem projektu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pt. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną" dofinansowanego z Funduszy Europejskich.

W ramach projektu, w całej Polsce, w 66 lokalizacjach, zespoły badawcze z wiodących krajowych ośrodków naukowych pod kierunkiem Uniwersytetu Śląskiego analizują metody zwalczania różnych gatunków inwazyjnych, w tym również rdestowców.

W miejscowości Izabelin zespół badawczy Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego testuje zwalczanie rdestowców z wykorzystaniem metody elektrycznej. Metoda jest opisywana jako innowacyjna, ekologiczna i zrównoważona alternatywa dla herbicydów. Energia elektryczna jest dostarczana do rośliny za pomocą ukierunkowanego impulsu elektrycznego, gdzie naturalny opór przekształca go w ciepło, które prowadzi w konsekwencji do „ugotowania" rośliny i jej zamierania w kierunku od korzenia do pędów. 
Następnie roślina rozkłada się w naturalny sposób.